Matrioszka, Moskwa

Co robi człowiek gdy ma wolne? Zwykle albo remont albo zakupy 😉 Kultywując więc tradycje będąc w Moskwie pojechałam na drugi koniec miasta do Centrum Handlowego Wystwochnaja.

Dlaczego akurat tam?

To właśnie tam znajdują się matrioszki, ale nie takie zwykłe, a zupełnie wyjątkowe. Matrioszki olbrzymy, które miały kilka metrów wysokości, a brzuchy takie, że potrzeba by kilku osób by je objąć.

Dla matrioszek warto tu przyjechać. Co do samego centrum handlowego to niczym szczególnym się nie wyróżnia. Sklepy znajdujące się w nim to znane sieciówki.

Matrioszka, co to takiego?

Pucułowata drewniana lalka z pięknym uśmiechem i zdobioną chustką na głowie. Jeden z najbardziej rozpoznawalnych elementów kultury rosyjskiej. To co wyróżnia matrioszki to ich kształt i fakt, że jedna matrioszka składa się z kilku tak samo zdobionych laleczek, które chowają się jedna w drugą. Kształtem przypominają kręgle, ale są szersze i niższe. Zwykle matrioszki są ręcznie malowane i każda z nich jest wyjątkowa.

Przyjmuje się, że matrioszka pojawiła się w 1890 roku. Podobno prototypem matrioszki była figurka buddyjskiego świętego Fukurumy, przywieziona z Honsiu, pod koniec XIX wieku. Figurka przedstawiała mędrca o podłużnej głowie. Po jej otwarciu ukazywała się kolejna, mniejsza figurka. Takich figurek łącznie było 5. Ta oryginalna figurka zainspirowała stolarza Zwiezdoczkina, który zrobił figurki, a artysta Sergej Malutin je ozdobił.

Malutin przedstawił dziewczynę w sarafanie i chuście z czarnym kogutem na rękach. Za dziewczyną był chłopak, a potem znów dziewczyna. Każda figurka czymś się różniła, a ostatnia – ósma figurka przedstawiała zawinięte w pieluchę niemowlę. Popularnym imieniem w tym czasie było imię Matriona, stąd też pojawiło się lubiane przez wszystkich imię Matrioszka.

Pojawienie się matrioszki w tym czasie nie było przypadkowe. Przypadło na czas, gdy rosyjska inteligencja zaczęła kolekcjonować dzieła sztuki ludowej. Określenie matrioszka, ma nawiązywać do matki/kobiety.

Pierwsza matrioszka składała się z 8 elementów. Obecnie można spotkać nawet takie składające się ze 100 elementów, a także takie które zdobieniem dalekie są od oryginału np z wizerunkiem polityków czy sportowców.

Prawdziwa matrioszka powinna być ręcznie malowana. Do ich zdobienia używa się wyrazistych kolorów, zwykle są to czerwony, błękit i zielony. Najpiękniejsze i najlepsze gatunkowo matrioszki wykonane są z drzewa lipowego. Inne rodzaje drewna jakich używa się do tworzenia laleczek to brzoza, osika i modrzew. Drzewo z którego będzie się wykonywać matrioszkę powinno być ścięte zimą lub wczesną wiosnę, tak aby było w nim mało soku. Powinno być gładkie i bez sęków. Przy tym nie może być też zbyt suche, czas leżakowania to około 2 – 3 lata.

Struganie matiorszek to podobno nie łatwe zadanie. Nauka może zająć nawet kilka lat!

Po wystruganiu laleczki są gruntowane, następnie malowane i lakierowane. Zanim jednak rozpocznie się właściwy proces malowana, na drewnianą figurkę nanosi się szkic ołówkiem. Następnie wypala się część elementów i maluje.
Do malowania używa się gwaszu (wodna farba z domieszką kredy/bieli), akwareli i akrylu. Pierwsze matrioszki były pokrywane woskiem, zaczęto je lakierować gdy zostały dziecięcymi zabawkami.

Co ciekawe, w czasie półrocznego pobytu w Moskwie nie kupiłam żadnej matrioszki. Żadna nie skradła mojego serca. Przywiozłam ją jednak sobie, z zupełnie innego miejsca. Z Londynu, gdzie wyszperałam ją w jednym z charity shop.

Jeśli planujecie wizytę w rosyjskiej stolicy to zajrzyjcie do poprzednich wpisów:

• TOP Moskwa
• Muzeum Kosmonautyki
• Moskwa, Plac Czerwony
• Moskwa autokarem
• WWC Moskwa
• Kreml Izmajłowski
• Park Carycyno
• Park Kołomenskoje
• Muzeum Majakowskiego