Turcja – informacje praktyczne

Turcja to ogromny i ciekawy kraj. Niezwykle różnorodny. Jego powierzchnia jest ponad dwukrotnie większa od Polski. Nie sposób zawrzeć w 1 artykule wszystkiego co ważne i istotne odnośnie kultury i historii tego kraju. Dlatego ten wpis jest jedynie zbiorem informacji praktycznych wynikających z naszych obserwacji i doświadczeń. Mieliśmy okazję zwiedzić zaledwie maleńki kawałek Turcji i poniższy opis jest zbiorem naszych subiektywnych odczuć i doświadczeń.

Turcja położona jest na półwyspie Azji Mniejszej. Co ciekawe zaledwie 3% kraju znajduję się w części Europejskiej. Graniczy z Armenią, Bułgarią, Gruzją, Grecją, Iranem, Irakiem i Syrią. Granica między kontynentami przebiega wzdłuż cieśniny Bosfor, morza Marmara i cieśniny Dardanele. Na północy rozciąga się Morze Czarne, na południu Morze Śródziemne, na zachodzie – Egejskie. Linia brzegowa liczy ok 8 tys. km.

Jedną z najlepiej rozwijających się gałęzi gospodarki jest właśnie turystyka. Najwięcej turystów przyjeżdża z Niemiec, Rosji, Holandii, Francji, Belgii, Wielkiej Brytanii i Polski.

Turcja co warto wiedzieć przed przyjazdem?

Turcja jak dojechać?

Jak by się uprzeć, to do Turcji można dojechać samochodem i myślę, że była by to świetna wycieczka. Niestety dość czasochłonna. Jedynym rozsądnym czasowo rozwiązaniem jest samolot. Z uwagi na fakt, że Turcja jest częstym celem wycieczek all inclusive, to jeśli nie chcecie wykupywać pełnej wycieczki, o warto sprawdzić ofertę lotów charterowych na stronach firm turystycznych. W przypadku Turcji często najbardziej korzystne jest skorzystanie z opcji all inclusive lub przelot + hotel.

Wizy do Turcji

Najwygodniejszą i najtańszą opcją wyrobienia wizy do Turcji jest złożenie wniosku online na stronie: evisa. Po rozpatrzeniu wniosku otrzymujemy mailowe powiadomienie o jego pozytywnym rozpatrzeniu. W mailu znajduje się link do pobrania e-wizy. Jeśli zdecydujecie się na wyrobienie evisy warto zapisać ją sobie w telefonie lub wydrukować (by móc okazać ją w czasie kontroli wjazdowej do Turcji). Co ważne uzyskanie e-wizy jest możliwe wyłącznie dla osób udających się do Turcji w celach turystycznych lub biznesowych. E-wiza jest ważna 180 dni od daty wydania, ale jednorazowy pobyt może wynieść maksymalnie 90 dni.

Koszt uzyskania wizy to ok 20 USD jeśli ubiegacie się o wizę przez internet (płatność kartą debetową/kredytową) lub 30 USD płatne gotówką na miejscu.

Aby możliwe było uzyskanie wizy elektronicznej lub na lotnisku paszport musi być ważny jeszcze co najmniej 180 dni od daty wjazdu do Turcji.

Aktualizacja luty 2021:

Zgodne z informacją ze strony gov.pl 2 marca 2020 r. obywatele Polski podróżujący do Turcji turystycznie na okres do 90 dni są zwolnieni z obowiązku wizowego. Informację tę najlepiej sprawdzić każdorazowo przed wyjazdem na stronie ambasady Turcji.

Waluta w Turcji

Obwiązująca waluta w Turcji to lira turecka. W wielu miejscach możliwa jest również płatność w euro i dolarach. Kurs według którego przeliczana jest opłata nie zawsze jest korzystny 😉 W wielu miejscach zapłacimy również kartą, ale w mniejszych miejscowościach i na bazarach lepiej mieć ze sobą gotówkę.

Symbol Turcji

To może być spore zaskoczenie. Symbolem Turcji jest tulipan. Choć tulipany kojarzą nam się przede wszystkim z Holandią, to ich ojczyzną jest Turcja. Swego czasu były tam najpopularniejszymi kwiatami. Dawniej uchodziły za symbol elegancji i były dostępne tylko dla ludzi bogatych. Z ego powodu uprawiano je w zamkniętych, strzeżonych ogrodach. Nazwa tulipan pochodzi od tureckiego słowa tülbent, które oznacza tkaninę. Z tkaniny uwijano turbany, co wiąże się z podobieństwem kwitnących tulipanów do zwiniętego materiału. Motyw tulipana możemy odnaleźć w tureckiej ceramice oraz w freskach zdobiących meczety.

Muzułmanie w Turcji

Mimo, że oficjalnie Turcja jest państwem świeckim, to jednym z najbardziej charakterystycznych dźwięków jakie usłyszycie to nawoływania muezinów. Śpiew rozlega się 5 razy dziennie. Według oficjalnych danych 99% Turków to muzułmanie. Trzeba pamiętać, że zwyczaje panujące w Turcji są zupełnie inne niż w Europie. Zwłaszcza jeśli znajdziemy się poza kurortami przeznaczonymi dla turystów.

Pamiętajcie, że osoby niewierzące nie powinny wchodzić do meczetów w czasie modlitw. Zarówno kobiety, jak i mężczyzn wchodzących do wnętrza obowiązuje odpowiedni strój. Kobiety powinny mieć dłuższą spódnice /spodnie i zakryte ramiona, podobnie mężczyźni. Kobiety powinny mieć także szal do zakrycie głowy.

Język

Językiem urzędowym jest turecki. W większości miejsc (tych bardziej popularnych turystycznie) można bez większego problemu dogadać się po angielsku lub rosyjsku. Na targowiskach sprzedawcy bardzo często znają kilka podstawowych zwrotów w różnych językach w tym po polsku 😉

Ubezpieczenie

To temat aktualny w kontekście każdego wyjazdu, zwłaszcza zagranicznego. Jeśli planujecie wyjazd to ubezpieczenie jest elementem, który zawsze powinniście mieć wkalkulowane w koszty. Wiadomo, że najlepiej z niego nie korzystać 😉 jednak w przypadku nagłej choroby czy wypadku koszty leczenia mogą poważnie nadszarpnąć budżet. Dlatego przed każdym wyjazdem polecam wkupić ubezpieczenie turystyczne. Pamiętajcie aby dokładnie przeczytać jego zakres i upewnić się, że obowiązuje w kraju do którego się wybieramy w tym wypadku Turcji.

Połączenie telefoniczne

Połączenia telefoniczne, sms’y, internet są bardzo drogie, jeśli będziecie chcieli korzystać z polskich operatorów. Najlepiej zaraz po przyjeździe kupić miejscową kartę. Do jej zakupu wystarczy dowód.

Pamiątki z Turcji

Okazji do zakupów w Turcji naprawdę nie brakuje. Wszechobecne bazary i targowiska sprawiają, że ciężko oprzeć się choćby małym zakupom. Tureckie targi słyną ze sprzedaży tanich podróbek. Jednak pomiędzy mnóstwem kiczu można znaleźć naprawdę ciekawe rzeczy. Wśród najczęściej kupowanych pamiątek z Turcji można znaleźć:

• Oko proroka, czyli niebieski szklany kamień, z błękitno-białym środkiem i czarną źrenicą. Zgodnie z przesądem chroni przed złymi mocami. Oko proroka można znaleźć praktycznie wszędzie: na tkaninach, jako element biżuterii często w bransoletkach, wisiorkach, koralach czy kolczykach.
• Dywany – to dość duży wydatek, bowiem dywany są dość drogie. Jest to jednak cenna zdobycz i świadectwo tureckiej sztuki ludowej. Obecnie coraz częściej ręczne wyroby są zastępowane przez te robione maszynowo.
• Naczynia i ceramika – wyroby ceramiczne sięgają korzeniami do XIV. Wówczas w miejscowości Izniku zaczeły powstawać wyroby ceramiczne: dzbanki, karafki, kafle, miski czy świeczniki. Początkowo naczynia powstawały w kolorach niebieskim i turkusowym. Z czasem gama kolorystyczna została powiększona o: czerwony, fioletowy, szary, zielony, czarny. Ja sama zdecydowanie najchętniej sięgam właśnie po pamiątki w postaci przedmiotów użytecznych. Wszelkie miseczki przypominają mi potem na co dzień odwiedzone miejsca.
• Przyprawy – przechodząc po targowisku nie sposób oderwać oczu od kolorowych przyprawy. Można kupić paprykę w kilku odmianach, a także ziele angielskie, szafran, cynamon czy kardamon. Dostępne są także do kupienia zestawy najpopularniejszych przypraw.
• Nargile znane bardziej pod nazwą szisza, czyli fajka wodna. Urządzenie składa się ze szklanego, miedzianego lub ceramicznego dzbana na ciecz, metalowej rury, która doprowadza powietrze oraz elastycznej rurki, przez którą wciąga się dym. Dostępne są w najróżniejszych kolorach i rozmiarach.
• My sami z Turcji przywieźliśmy lampę. Trochę obawialiśmy się czy uda nam się ją dowieść w całości, ale udało się i zdobi teraz naszą sypialnie.

Na początku ciężko przywyknąć do targowania się o wszystko. Rzadko zdarza się, że coś ma z góry ustaloną cenę. Targowanie się stanowi zwyczaj bez którego dokonanie zakupów jest praktycznie niemożliwe.

Co warto zjeść będąc w Turcji?

Jeśli wybieramy się do Turcji na wycieczkę typu all inclusive, to nie ma co liczyć na tureckie przysmaki w hotelowej restauracji. Posiłki w hotelach zazwyczaj podawane są w formie szwedzkiego stołu, gdzie każdy może znaleźć coś dla siebie. Są to jednak w zdecydowanej większości dania typowo europejskie.

Bazary

Wizyta w Turcji nie może się obyć bez wizyty na bazarze. Na straganach można kupić niemal wszystko m.in.: pyszne herbaty, aromatyczne przyprawy, świeże warzywa i owoce. Z całą pewnością warto spróbować tutejszych białych serów, oliwek, nie zapominając o słodyczach, takich jak chałwa czy baklava. Są bardzo słodkie, ale ich smak jest oryginalny i warto choć raz spróbować. Dla mnie osobiście największym fenomenem było wszystko co związane z pistacjami – czekolady, lody, polewa do lodów. Prawdziwy pistacjowy raj!!

Jeśli jesteście fanami herbaty, to koniecznie spróbujcie jej także tutaj. Zwykle jest bardzo mocna i słodka, podawana w małych szklaneczkach z bardzo cienkiego szkła bez ucha.

Woda

Będąc w Turcji pamiętajcie, że nie zaleca się picia wody z kranu, która jest mocno chlorowana. Może ona być także przyczyną problemów żołądkowych, lepiej więc ograniczyć się do picia tylko wody butelkowanej. Warto zaopatrzyć się przed wylotem w podstawowe leki (w tym w probiotyk, węgiel i inne lekki które złagodzą ewentualną biegunkę). Warto tez pamiętać o podstawowych zasadach jak umycie warzyw i owoców po ich uprzednim myciu, a najlepiej obraniu, a także by wybierać te restauracje i bary w których jest dużo ludzi. Dzięki temu zwiększają się szanse, że otrzymane potrawy będą świeże.

Potrawy

Turecka kuchnia słynie z bogactwa smaków i aromatów, a pyszne potrawy powstają z połączenia prostych składników. Często jest to baranina czy jagnięcina, do tego świeże warzywa. Będąc w Turcji trzeba choć raz spróbować tutejszego kebaba. Wybór jest dużo większy, a smak nieporównywalne lepszy niż u nas 😉 Innym popularnym daniem jest borek czyli rodzaj placka z cienkiego ciasta przekładanego farszem (np. z białego sera, bakłażanu, szpinaku, mięsa mielonego). Warto również spróbować pieczonego ziemniaka wypełnionego puree z dodatkiem masła i sera. Danie to znajdziecie pod nazwą Kumpir. Ciekawą propozycją jest też turecka pizza, która można znaleźć pod nazwą pide. Ciasto uformowane jest w kształt łódki, a której umieszcza się różne składniki, w tym: mięso mielone, jajko, pomidory, pieczarki czy ser. Warto spróbować także małych, ostro przyprawionych pierożków z jagnięciną, podawanych z jogurtem naturalnym, nazywanych manti.

Dla bardziej odważnych i ciekawych różnych kulinarnych smaków znajdzie się coś jeszcze midye dolma (nadziewane małże) oraz kokorec (opiekane podroby, podawane w bułce). Pamiętajcie, że wiele potraw jest tłustych i/lub pikantnych.

Napiwki

Powszechnie przyjęte jest dawanie napiwków, każdemu kto wyświadcza jakąś mała przysługę np. osobie która sprząta pokój w hotelu, portierowi czy osobie, która sprowadzi nam taksówkę itp. W restauracji przyjmuje się, że zostawia się około 10-15% wartości rachunku. Jeśli obsługa była wliczona do rachunku to 5%.

Tureckie toalety

Zaskoczeniem mogą być również toalety w miejscach publicznych. Jest to po prostu dziura! Tego typu toalety spotkamy też na Białorusi czy we Włoszech. Oczywiście w hotelach i kurortach turystycznych znajdziemy toalety w stylu zachodnim. Jednak najbardziej rozpowszechnione są toalety „kucane”. Najlepiej mieć ze sobą własny papier. Uwaga, nie wrzucamy go do toalety, tylko do śmietnika znajdującego się obok.

Turcja – co zabrać do ubrania?

Może ten punkt brzmi trochę banalnie, ale czasem warto wspomnieć nawet o oczywistych rzeczach. W przedwyjazdowym zamieszaniu najłatwiej zapomnieć o rzeczach podstawowych. Do bagażu warto zapakować:

• przewiewne długie spodnie/spódnice i lnianą koszulę. Przyda się zarówno podczas zwiedzania meczetu jak i w upalny dzień, gdy nie chcemy spalić sobie skóry;
• podstawowe leki;
• buty do wody;
• dobry krem z filtrem i coś na poparzenia słoneczne. Ja będąc w Turcji pomimo stosowania kremu z filtrem spaliłam sobie porządnie skórę na nogach. Bez kremu z penthanolem się nie obeszło;
• kapelusz – sprawdzi się zdecydowanie lepiej niż czapka z daszkiem. Ochroni kark i uszy.

Turcja – podróżowanie z dziećmi

W Turcji nie znajdziecie zbyt wielu udogodnień dla podróżujących z małymi dziećmi, natomiast mieszkańcy są do dzieci nastawieni bardzo przyjaźnie.

• Jeśli potrzebujecie łóżeczko dla dziecka, warto sprawdzić jego dostępność już w momencie rezerwacji pokoju.
• Gotowe jedzenie dla dzieci w słoiczkach nie jest zbyt popularne. Dostępne głównie w marketach. Jest dość drogie, a wybór ograniczony. Natomiast w większości restauracji da się znaleźć coś prostego do jedzenia (grillowane mięso, ryż czy pizza).
• Wybierając się latem pamiętajcie o dobrym kremie z filtrem, kapeluszu (tak by osłonić także uszy i kark) i przewiewnych ubraniach.
• Wybierają się z dzieckiem, zwłaszcza małym warto pomyśleć o wyjeździe wiosna zamiast latem. Będzie nieco taniej, a przy tym upały nie będą tak dokuczliwe.

O czym warto pamiętać wybierając się do Turcji:

• W Turcji bez problemu można wynająć auto na podstawie polskiego prawa jazdy.
• Wszystkie kurorty kuszą turystów atrakcjami: rejs statkiem, quady, rafting, wyprawa autami terenowymi, lot paralotnią. Zazwyczaj każdy z organizatorów proponuje także zakup zdjęć. Czasem nawet po 5 euro za sztukę! Jeśli chcielibyście przeczytać więcej o atrakcjach dostępnych w okolicy Alany to zapraszam was do wpisu Alanya z biurem podróży.

Turyście w Turcji są mile widziani, okazywana jest im gościnność typowa dla tureckiego społeczeństwa. Niekiedy próby nagabywania do zakupu bywają natrętne i męczące, jednak w dużej mierze jest to kwestia przyzwyczajenia się do odmiennej kultury. Jeśli mielibyśmy krótko podsumować nasze wrażenia z pobytu w Turcji, to możemy powiedzieć, że jest to kraj pewny swego turystycznego potencjału. Ma do zaoferowania całkiem dużo.

Turcja jest państwem zagrożonym terroryzmem. Jak można przeczytać na stronie gov.pl w przeszłości dochodziło do ataków także w Stambule i Ankarze. Jednak z naszej perspektywy Turcja jest krajem bezpiecznym. W czasie całego pobytu nie mieliśmy ani jednej sytuacji, w której poczulibyśmy się zagrożeni.